1
کارشناس ارشد رشته جنگلداری در مناطق خشک دانشکده کویر شناسی دانشگاه سمنان
2
استادیار گروه آموزشی جنگلداری مناطق خشک، دانشکده کویرشناسی
10.22075/ceasr.2025.37176.1046
چکیده
سابقه و هدف: مراکز دفن زباله به عنوان محل انباشت پسماندهای مختلف، می‌توانند به منابع آلودگی خاک و آب‌های زیرزمینی تبدیل شوند.شیرابه زباله موجود در محل دفن سماندهای شهری، پساب بسیار سمی و خطرناکی است که به عنوان منبع بالقوه آبوده شناخته می شود. فلزات سنگین از جمله مهم‌ترین آلاینده‌های موجود در این شیرابه ها هستند که به دلیل سمیت بالا و ماندگاری طولانی در محیط زیست، تهدیدی جدی برای سلامت انسان و اکوسیستم به شمار می آیند. تحقیق حاضر با هدف بررسی غلظت فلزات سنگین کروم، سرب، نیکل و روی در شیرابه زباله واقع در مرکز دفن سمسکنده ساری را دارد.
مواد و روشها: زیستگاه سمسکنده در حاشیه جنوبی جاده ساری به نکا در استان مازندران قرار دارد و مساحتی بالغ بر 1041 هکتار را در بر می گیرد. این منطقه عمدتاً با اکوسیستم های جنگلی متنوع مشخص می شود. این منطقه طیف وسیعی از گونه‌های درختی و درختچه‌ای از جمله بلوط، آزاد (بادام)، گلپر، افرا، توسکا، کاج اروپایی، علف شیر، ممرز، خاکستر سیاه و سفید، خرزهره، آلو وحشی را پشتیبانی می‌کند. هدف از انجام این تحقیق، بررسی غلظت فلزات آلاینده مهمی چون سرب، نیکل، روی، کروم درشیرابه بعنوان یک منبع آلاینده عمده بر خاک و گونه های درختی منطقه دفن زباله ساری(سمسکنده ) است. بدین منظور 6 ایستگاه نمونه گیری در طول در طول آبراهه ای که از مرکز دفن تا داخل جنگل امتداد دارد در نظر گرفته شد. در هر ایستگاه سه نقطه برداشت در نظر گرفته شد. نقطه اول نمونه گیری از خاک در عمق 10سانتی متر از کف کانال آبی که شیرابه در آن جریان دارد، نقطه دوم در فاصله کمتر از 10 متری از کانال بوده و نقطه سوم در فاصله بیشتر از 10 متری از مرکز کانال، یک نمونه از عمق 10 سانتی متر تهیه گردید.
یافته‌ها: نتایج بررسی ها نشان داد که بیشترین میزان غلظت هر 4 عنصر مورد بررسی به جز عنصر روی در ایستگاه شماره 2 و به میزان کروم ppm 14/55 ، سرب ppm 51/33 ، نیکل ppm 32/55 و روی ppm 12/82 بدست آمد. به تدریج با فاصله از مرکز دفن از غلظت ها کاسته شد. هم چنین بیشترین غلظت در سه نقطه مورد مطالعه در کف کانال و برابر کروم ppm 59/57 ، سرب ppm 93/28 ، نیکل ppm 67/49 و روی ppm 08/99 بدست آمد.
نتیجه‌گیری: نتایج تحقیق حاضر نشان داد که غلظت عناصر مورد مطالعه در تمامی موارد بالاتر از حد استاندارد بوده و نشان از میزان آلودگی بالای این منطقه دارد.
صباغ, محترم و ملاشاهی, مریم . (1403). ارزیابی آلودگی فلزات کروم، سرب، نیکل و روی در مرکز دفن پسماند شهری (مطالعه موردی:جنگل سمسکنده ساری). اقلیم و بوم سازگان مناطق خشک و نیمه خشک, 2(1), 138-148. doi: 10.22075/ceasr.2025.37176.1046
MLA
صباغ, محترم , و ملاشاهی, مریم . "ارزیابی آلودگی فلزات کروم، سرب، نیکل و روی در مرکز دفن پسماند شهری (مطالعه موردی:جنگل سمسکنده ساری)", اقلیم و بوم سازگان مناطق خشک و نیمه خشک, 2, 1, 1403, 138-148. doi: 10.22075/ceasr.2025.37176.1046
HARVARD
صباغ, محترم, ملاشاهی, مریم. (1403). 'ارزیابی آلودگی فلزات کروم، سرب، نیکل و روی در مرکز دفن پسماند شهری (مطالعه موردی:جنگل سمسکنده ساری)', اقلیم و بوم سازگان مناطق خشک و نیمه خشک, 2(1), pp. 138-148. doi: 10.22075/ceasr.2025.37176.1046
CHICAGO
محترم صباغ و مریم ملاشاهی, "ارزیابی آلودگی فلزات کروم، سرب، نیکل و روی در مرکز دفن پسماند شهری (مطالعه موردی:جنگل سمسکنده ساری)," اقلیم و بوم سازگان مناطق خشک و نیمه خشک, 2 1 (1403): 138-148, doi: 10.22075/ceasr.2025.37176.1046
VANCOUVER
صباغ, محترم, ملاشاهی, مریم. ارزیابی آلودگی فلزات کروم، سرب، نیکل و روی در مرکز دفن پسماند شهری (مطالعه موردی:جنگل سمسکنده ساری). اقلیم و بوم سازگان مناطق خشک و نیمه خشک, 1403; 2(1): 138-148. doi: 10.22075/ceasr.2025.37176.1046
)